HỒ XUÂN HƯƠNG

 
Tên di tích: Hồ Xuân Hương
Loại công trình: Hồ
Loại di tích: Thắng cảnh quốc gia
Quyết định: Số 1288-VH/QĐ ngày 16/11/1989.
Địa điểm: Trung tâm thành phố Đà Lạt
Thông tin về di tích: Hồ Xuân Hương là hồ nhân tạo, rộng chừng 5km2, nguyên là thung lũng có dòng suối Cam Ly chảy qua, nơi quần tụ của các cư dân dân tộc Lạch buổi ban đầu. Năm 1919, từ sáng kiến của viên công sức Cunhac , kỹ sư công chánh Labbes đã tiến hành việc ngăn dòng suối làm thành hồ. Năm 1923, chính quyến đương thời lại cho xây thêm một đập phía dưới tạo thành 2 hồ. Tháng 3 năm 1932, một cơn bão lớn làm cả hai đập bị vỡ. Năm 1934 - 1935, kỹ sư Trần Đăng Khoa lại thiết kế, xây dựng một đập lớn bằng đá: đó là cầu ông Đạo ngày nay. Người Pháp đặt tên là Grand Lac ( Hồ Lớn).
Đập này nằm trước Dinh Quản Đạo mà vị Quản đạo bấy giờ là Phạm Khắc Hòe vẫn được dân địa phương xưng gọi "ông Đạo" nên khi đập cũng là cầu xây xong, người dân quen gọi là "Cầu Ông Đạo". Năm 1973, Nguyễn Vỹ, chủ tịch hội đồng thị xã, đề nghị đổi tên Grand Lac thành Hồ Xuân Hương. Hồ có hình trăng lưỡi liềm kéo dài gần 7 km đi qua nhiều địa danh du lịch của thành phố Đà Lạt như:Vườn hoa thành phố, Công viên Lenin, Đồi Cù . ...
Xuất xứ tên gọi của hồ có nhiều giả thiết:
Giả thiết 1: Hồ vào mùa xuân có mùi thơm của cây cỏ xung quanh hồ hòa quyện nên một mùi hương thoang thoảng nên gọi là Hồ Xuân Hương.
Giả thiết 2: Hồ được mang tên Xuân Hương từ năm 1953 như muốn làm sống mãi hình ảnh lãng mạn của bà chúa thơ Nôm nổi tiếng Việt Nam thế kỷ thứ 19 – Hồ Xuân Hương
 Mấy chục năm qua, Hồ Xuân Hương là tấm gương trong của thành phố đã làm tăng thêm vẻ yêu kiều, duyên dáng cho Đà Lạt , làm cho thành phố ngàn hoa này thơ mộng hơn, quyến rũ hơn bên những rừng thông bạt ngàn. Hồ Xuân Hương là một hồ đẹp, là địa điểm du khách ưa thích đi dạo bộ hoặc xe ngựa khi đến tham quan thành phố Đà Lạt. Ai một lần đến thăm Hồ Xuân Hương sẽ không thể không nhắc đến những vần thơ của Hàn Mặc Tử viết khi thi sĩ đặt chân tới nơi đây - một viên ngọc xanh giữa lòng thành phố Đà Lạt.

Ai hãy lặng thinh chớ nói nhiều
Để nghe dưới nước đáy hồ reo
Để nghe tơ liễu run trong gió
Và để nghe trời giải nghĩa yêu