ĐỊA ĐIỂM CHIẾN THẮNG BẢN HENG

    1. Tên di tích: Di tích chiến thắng lịch sử Bản Heng.
    2. Loại công trình:  Khu tưởng niệm
    3. Loại di tích:  Di tích lịch sử cách mạng
    4. Quyết định: Đã xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo quyết định số 64 ngày 16 tháng 11 năm 2005 của Bộ văn hóa thông tin.

    5. Địa chỉ di tích: Thôn tặng khiếc xã Phú Bình- Huyện Chiêm Hóa-Tuyên     Quang.
    6.  Tóm lược thông tin về di tích
           Cách ngã ba Đầm Hồng, xã Ngọc Hội khoảng 3 km là thôn Tạng Khiếc, xã Phú Bình (Chiêm Hóa). Ở đây có di tích Chiến thắng Bản Heng  một di tích lịch sử trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp của dân tộc ta đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng di tích quốc gia từ tháng 11-2005.
         - Thu đông năm 1947 giặc pháp mở cuộc tấn công quy mô lớn lên Việt Bắc,chúng huy động hơn 20.000 quân lính tinh nhuệ hòng tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và bộ đội chủ lực của ta.Mũi tấn công lên Bản thi chúng điều binh đoàn bộ binh là lính thủy  đánh bộ từ Hà Nội ngược dòng sông gâm qua đèo té ,qua khuôn Trại, qua Nà khoang,vượt suối Tạng Khiếc sang đường gòng để lên Bản Thi nhằm kép kín vòng vây bắt cán bộ cách mạng và tiêu diệt bộ đội ta.
     -  Ngày 18-10-1947, Trung đoàn 79 gồm các học viên Trường võ bị Trần Quốc Tuấn (tiền thân của Trường Sĩ quan lục quân ngày nay) và đội du kích xã Ngọc Hội (nay là xã Phú Bình), đã phục kích chặn đứng mũi tiến quân của giặc Pháp từ thị trấn Chiêm Hóa qua Bản Heng để lên Bản Thi. Trận địa phục kích của trung đoàn nằm bên phải đường Bản Thi đi Đầm Hồng, cách Bản Heng 200 mét về phía tây, trên lưng chừng đồi Nà Khoang, xung quanh là rừng cây rậm rạp, vừa bảo đảm bí mật, vừa dễ bao quát hướng tấn công của địch từ mọi phía. Đội hình ta gồm 3 trung đội, 1 đội trợ chiến 7 người và đội hậu cần 5 người,  khoảng 8 giờ sáng ngày  18/10/1947 đội quân đi đầu của địch đến gần trân địa của ta ,khi địch dồn đội lên và gần 20 tên địch đứng lố nhố ở gần đầu cầu tên chỉ huy Keroaste hô vượt suối lập tức ta nổ  súng ,trận đấu diễn ra khoảng 20 phút ,quân đội ta lập kỉ lục xạ kích tới 72 viên đạn và đã tiêu diệt được 38 tên Pháp trong đó có tên chỉ huy là đại uý (quan ba) Keroaste, làm bị thương 42 tên khác. Trung đoàn 79 có đồng chí Vũ Hải Đường đã bình tĩnh dũng cảm đội địch đến gần mới nổ súng với 3 viên đạn diệt được 8 tên địch trong trận đánh đó anh đã hy sinh. Với chiến công này, trung đoàn đã cùng dân quân du kích địa phương bẻ gãy cuộc hành quân phía tây của địch, làm thất bại âm mưu dùng gọng kìm bao vây căn cứ địa Việt Bắc của chúng, bảo vệ an toàn cơ quan đầu não chỉ huy kháng chiến, đẩy địch lún sâu vào thế phòng ngự bị động, góp phần làm nên chiến thắng Việt Bắc thu - đông 1947, làm phá sản hoàn toàn chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của địch. Sau chiến thắng này, Trung đoàn 79 được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng thưởng danh hiệu “Trung đoàn Trung dũng quyết thắng".
          Chiến thắng Bản Heng thể hiện ý chí quyết tâm đánh thực dân Pháp bằng mọi cách, mọi phương tiện. Chỉ với phương tiện chiến đấu thô sơ, nhưng nhờ mưu trí, dũng cảm và khéo léo, các học viên Trường võ bị Trần Quốc Tuấn và bộ đội, du kích địa phương đã nêu gương sáng về tinh thần chủ động tấn công, làm thất bại âm mưu hợp quân ở Bản Thi của địch.
         Chiến thắng Bản Heng cách đây đã hơn nửa thế kỷ, nên trận địa và nơi bố trí công sự nay không còn nhận thấy, chỉ còn cây cầu sắt soi mình trên dòng suối Nà Khoang. UBND tỉnh - Ngành văn hóa thông tin và chính quyền địa phương trường THCS Phú Bình thực hiện kế hoạch gìn giữ, tôn tạo di tích và xây dựng một số hạng mục công trình cần thiết phục vụ cho du khách đến tham quan, nghiên cứu và học tập.góp phần giáo dục truyền thống và niềm tự hào, tình yêu quê hương xứ sở cho các thế hệ hôm nay và mai sau