Số người đang online : 21 Cháo Đỗ Xanh , Chè Đỗ Đen - Danh thắng - danh nhân, văn hóa - ẩm thực Việt Nam

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Cháo Đỗ Xanh , Chè Đỗ Đen
post image
Cháo Đỗ Xanh , Chè Đỗ Đen

Đây là món quà mùa hè, lấn sang mùa thu chút ít. Mùa đông hầu như vắng bóng, hoạ hoằn mới thấy xuất hiện. Có thể bà bán hàng đã phải chuyển sang món khác như khoai lang luộc, sắn dây hoặc chè đỗ đen đặc, chè bà cốt, thậm chí ốc luộc v.v…

Nó là một món quà rong, thông dụng, rất rẻ, bình dị, quen thuộc. Khi trên dường phố có tiếng rao của bà hàng quen thuộc: “Ai cháo đỗ xanh chè đỗ đen đây…” vang lên thì khó mà hờ hững cho được với mòn quà được chế biến tài tình như vậy. Nó không là cốc chè đỗ đen trong tiệm giải khát, cũng không là canh đỗ ăn không cho mát hoặc ăn với đường cát, đường hoa mai.

Gành hàng một bên là nồi cháo to, trước là nồi đất sau này là nồi nhôm trắng bóng. Một bên là nồi chè. Cháo và chè đều được múc ra những chiếc bát chiết yêu nhỏ, thữ bát Bát Tràng hơi cũ, men xanh, cái thìa nhôm kèm theo. Cháo ăn với mấy hạt muối trắng. Cũng có thể ăn với mấy thìa đường hoa mai ngà ngà (sau này mới là đường Cu-Ba, đường kính). Người không thích của ngọt, lại thích ăn cháo với miếng đậu Mơ rán phồng, còn nóng. Nhưng cái ngon cái đẹp là ở cháo chứ không phải ở thứ kèm theo. Cháo rất sánh, hạt gạo nở ra như bông hoa mai vàng, ẩn hiện trong chất dung dịch không loãng không đặc, xen lẫn những hạt đỗ xanh đãi vỏ, vỡ đôi, rập rờn mờ tỏ. Tất cả đều là một màu vàng chanh tươi, thứ vàng hoàng yến, vàng hoa mướp nhạt, do dành dành tạo ra chứ không tho như vàng nghệ có mùi hắc hay bất cứ một thứ hoá chất nhân tạo nào.

Buổi trưa nắng, người uể oải, mệt nhọc, nhìn mâm cơm mà không muốn ăn, chỉ muốn uống một bát nước rau luộc có giọt chanh cốm thơm ngát, gắp được bát cháo vàng tươi sánh như mật ong ấy, có một làn khói nhẹ bay lên trên mặt cháo, đưa gần lại cho ta một hương thơm gạo nếp… được húp một húp, một bát nhỏ, hẳn là tỉnh người ngay. Bà hàng cháo múc cho người này, vào nhà khác lấy bát lấy tiền, đỡ một bát cho em bé, chào bà khách quen từ trong nhà nào đấy bước ra… luôn chân, luôn tay, luôn miệng. Khách cứ nhẩn nha, bà cũng không giục giã. Món quà trưa như thế, thật nhẹ nhàng, cả người bán, người ăn cũng đều tinh tế.

Đi kèm nồi cháo đỗ xanh mát mẻ, giải nhiệt, còn có nồi chè đỗ đen. Chè đã nguội, những hạt đỗ nhừ tơi, nếu cắn nhẹ còn thấy như hạt đỗ giấu một chút xanh mờ trong lòng nó, nó chìm lặn trong một thứ nước ngọt đen nâu pha chút hồng hồng ngọt lự. Trong nồi chè màu huyền thế nào cũng nổi lên một vài bông hoa nhài trắng, cánh đã ngấm màu chè, toả một thứ hương rất thoảng, rất xa. Húp một thìa chè, nhai mấy hạt đỗ mà như nhai lẫn cả hương hoa nhài.

 

Mấy chục năm trước, nước đá là loại hiếm, chè đỗ đen thường chỉ ăn nguội như thế. Nay nước đá sẵn, chè đỗ đen không có nước đá thì hơi chát, khó ăn. Đập miếng đá nhỏ, hoặc nước đá bào, bát chè ngon hẳn lên. Bà hàng chè này không bán bằng cốc, giống như ở nhà, chè đỗ đen cũng không hay được ăn bằng bát.

Cháo đỗ xanh chè đỗ đen thường bán từ trưa đến chiều. Các bà cũng không bán loại chè đỗ đen đăch mà chỉ trẻ em thích. Chè đỗ đen đặc pha bột đao, chóng chán, không phải là thứ giải khát.

Bà hàng cháo đỗ xanh chè đỗ đen thường quen một số khách, một số phố. Nhiều bà mẹ trẻ chờ đúng bà hàng cháo quen đến để mua cho bé em, vừa thay được một bữa bột, vừa giải nhiệt.

Cùng những món này, nếu nhà nấu không thể ngon bằng. Đỗ để cả vỏ thì chỉ lúc sau, cháo có màu hồng đỏ. Nếu đãi vỏ thì cháo cũng chỉ nhờ trắng. Muốn sánh như cháo bà hàng không dễ, không hiểu có một công thức pha chế với bột thế nào mới được thứ cháo sánh mà không sền sệt, loãng mà không vữa?

Nay có nhiều món ăn ngon. Giải khát cũng nhiều loại sang, những món quà rẻ tiền, có thể nói rất rẻ ấy vẫn còn, vì vẫn còn nhiều người thích nó. Tủ lạnh cũng đã nhiều, nước đá mùa hè không thiếu, chè đỗ đen nhà nấu cũng phổ biến hơn, một phần lấn át món chè đĩi đen của bà hàng. Riêng cháo thì không, khó có thể nấu được nồi chè đỗ xanh ngon kỳ lạ như thế, có lẽ vì thế mà nó vẫn tồn tại và chắc tồn tại lâu dài nữa.

 

0 Bình luận

Gửi bình luận:

Click here to cancel reply
Họ và tên
Tên đăng nhập
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Thư điện tử
Tỉnh thành