Trịnh Đình Cửu

Trịnh Đình Cửu (1906 - 1990), luật sư Việt Nam. Quê: Chính Kinh, Nhân Mục, nay là phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Học trung học ở Hà Nội, rồi sang Pháp tiếp tục học luật, văn chương, kinh tế - thương mại và đỗ tiến sĩ luật khoa. Đã từng bào chữa cho một số Việt kiều trước toà án ở Pháp; tham gia phong trào sinh viên Việt Nam tại Pháp. Về nước năm 1929, làm luật sư tại Toà Thượng thẩm Sài Gòn, tận tình giúp đỡ và bào chữa cho những người yêu nước bị đế quốc Pháp bắt. Tham gia phong trào Đông Dương Đại hội (1936), đấu tranh đòi quyền dân chủ, dân sinh. Bộ trưởng Bộ Tư pháp trong chính phủ Trần Trọng Kim (1945). Sau khi Sài Gòn bị Pháp tái chiếm, ông vẫn ở tại Sài Gòn, làm luật sư ở toà Thượng thẩm; tham gia đưa tang Trần Văn Ơn (1950); chủ tịch danh dự phong trào hoà bình ở Sài Gòn, đòi chính quyền Ngô Đình Diệm tôn trọng Hiệp định Giơnevơ (1955). Tham gia đấu tranh chống Mĩ - Diệm nên bị chính quyền Sài Gòn bắt giam nhiều lần. Đầu 1968, bí mật ra vùng giải phóng tham gia thành lập và được giữ chức chủ tịch Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ, Hoà bình Việt Nam. Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà Miền Nam Việt Nam (1969), đại biểu Quốc hội nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá VI (1976 - 81) và uỷ viên Uỷ ban Dự thảo Hiến pháp; uỷ viên Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (1977), vv. Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất.

Trịnh Đình Cửu (1906-1990), một trong 5 đại biểu chính thức của 2 tổ chức cộng sản (Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng) tham gia trong hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930, dưới sự chủ trì của Nguyễn Ái Quốc. Ông là người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khi Đảng được thành lập với cương vị Phụ trách Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam từ tháng 2 đến tháng 10 năm 1930.


Tiểu sử

Trịnh Đình Cửu, tên gọi khác: Chí, Lê Đình, Lê Chí, sinh năm 1906, quê quán ở làng Định Công Hạ, huyện Thanh Trì, nay thuộc quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội; Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930.

    Ông là học sinh Trường Bưởi, từng tham gia phong trào để tang Phan Châu Trinh, đòi ân xá Phan Bội Châu.
    Năm 1927, ông bí mật sang Trung Quốc dự lớp huấn luyện về lý luận do Bác Hồ phụ trách, tham gia Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội, được huấn luyện tại Quảng Châu. Tham gia phong trào vô sản hoá của Kỳ bộ Thanh niên Bắc Kỳ.
    Tháng 3 năm 1929, là một trong 7 người thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên tại số nhà 5D Hàm Long, Hà Nội.
    Năm 1929, tham gia thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng.
    Năm 1930 là một trong 5 đại biểu chính thức của 2 tổ chức cộng sản (Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng) tham gia trong Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930, dưới sự chủ trì của Nguyễn Ái Quốc; được giao nhiệm vụ Phụ trách Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam.
    Ông bị thực dân Pháp bắt năm 1931 và bị cầm tù ở Côn Đảo đến năm 1936.
    Năm 1949 - 1950 làm Phó Giám đốc Trường Đảng Trung ương Nguyễn Ái Quốc (nay là Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh).
    Ông được Nhà nước Việt Nam truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh.
    Ông mất năm 1990 tại Hà Nội.

Gia đình

Phu nhân là Nguyễn Thị Lệ, sinh năm 1909. Con gái ông là Trịnh Tô Hợp được Nhà nước cử sang Liên Xô học nghiên cứu tên lửa, sau tham gia quân đội, cấp bậc Đại tá, Trưởng phòng tại Phân viện tên lửa.
Danh hiệu Tôn vinh

    Huân chương Hồ Chí Minh.
    Huy hiệu 40 năm, 50 năm, 60 năm tuổi đảng.

Tên của ông được đặt cho một con đường tại Thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.