MIẾU THỜ BÌNH TÂY ĐẠI TƯỚNG QUÂN TRỊNH PHONG
1. Tên di tích: Miếu Trịnh Phong
2. Loại công trình:
3. Loại di tích: Lịch sử
4. Quyết định: Được công nhận di tích theo quyết định số 1548-QĐ ngày 30 tháng 08 năm 1991
5. Địa chỉ di tích: xã Diên An, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà
6. Tóm lược thông tin về di tích
Miếu Trịnh Phong còn gọi là miếu Cây Dầu, thuộc huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà. Miếu nằm bên gốc cây Dầu đôi, nơi đã chứng kiến những chiến công oanh liệt qua 2 cuộc kháng chiến của nhân dân Diên Khánh.
Theo truyền thuyết, cách đây hơn 100 năm, có một người đàn bà đi qua cây Dầu đôi chợt nhìn thấy một đầu người treo trên cây. Không ai rõ lai lịch của cái đầu lâu ấy. Một buổi nọ, có người đàn ông đang cày đồng bỗng chạy một mạch đến Dầu đôi tự xưng mình là Trịnh Phong đã bị kẻ thù sát hại bêu đầu trên cây. Nói xong, người ấy lăn ra bất tỉnh, khi tỉnh lại thì đi đâu mất không ai rõ. Còn trong lịch sử, Trịnh Phong là người đã lãnh đạo nhân dân tham gia khởi nghĩa Cần Vương trong những năm đầu kháng Pháp.
Miếu quay mặt về phía Tây, trông lên đỉnh Hòn Dung cao ngất, xây dựng vào khoảng những năm 90 thế kỷ XIX, ban đầu là am thảo nhỏ. Đầu thế kỷ XX, dân làng xây lại miếu. Miếu hiện nay làm đơn giản, lợp mái tôn. Suốt một thế kỷ qua, mặc dù thờ Trịnh Phong, nhưng trong miếu không để bài vị thờ, bởi lẽ đối với chính quyền thực dân phong kiến, Trịnh Phong là kẻ thù không đội trời chung. Song tình cảm của nhân dân Diên Khánh đối với Trịnh Phong vẫn còn lưu truyền mãi mãi.
Trên đường 23-10 từ TP. Nha Trang lên thị trấn Diên Khánh, ngay sát địa điểm Cây Dầu đôi thuộc thôn Phú Ân Nam, xã Diên An, huyện Diên Khánh có một ngôi miếu nhỏ đơn sơ, nằm sát đường, mặt quay về phía Nam, được nhân dân gọi là Miếu thờ Trịnh Phong. Miếu được tạo dựng từ khoảng giữa thế kỷ XIX, lúc đầu chỉ là một am nhỏ, sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo đến nay đã trở nên khang trang hơn. Trước đây, mái của miếu được lợp ngói âm dương, sau nhiều lần nâng cấp đến nay miếu có kiểu dáng như phần nhiều những ngôi đền miếu truyền thống ở Khánh Hòa (KH). Dẫu có quy mô nhỏ bé song ngôi miếu này lại có vị trí thật đặc biệt trong lòng người dân KH bởi đây là nơi thờ Bình Tây đại tướng Trịnh Phong, người con ưu tú của quê hương đã anh dũng hy sinh trong phong trào yêu nước chống Pháp cuối thế kỷ XIX. Đến nay, Miếu Trịnh Phong đã được Nhà nước quyết định công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia.
Trịnh Phong sinh ra và lớn lên tại thôn Phú Vinh, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang, tỉnh KH. Đến nay, chúng ta không có tư liệu chính thức về thân thế và sự nghiệp của ông một cách đầy đủ, song chắc chắn rằng khi vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần vương (tháng 8-1885) thì ông đang là một vị quan của triều đình (tài liệu của Pháp có ghi rằng ông giữ chức Đề lại), đóng ở thành Diên Khánh. Vốn là người tài đức, lại kết giao rộng rãi với những người cùng chí hướng, bởi vậy ngay sau khi cờ nghĩa dựng lên đã được đông đảo các tầng lớp nhân dân cũng như đội ngũ trí thức KH cùng hưởng ứng, quy tụ dưới lá cờ của “Bình Tây đại tướng”.
Tham gia phong trào trong những ngày đầu còn có các ông Nguyễn Khanh, Nguyễn Dị, Nguyễn Lương, Lê Thiện Kế, Lê Thiện Thuật, Nguyễn Trung Mưu, Lê Nghị… ở Nha Trang và Diên Khánh; Trần Đường, Phạm Chánh, Nguyễn Sum, Phạm Long ở Vạn Ninh… đều là những người tài giỏi, có uy tín lớn trong nhân dân. Sau lễ tế cờ tại Xuân Sơn, nghĩa quân KH tuyên bố không phục tùng chính quyền Đồng Khánh (tay sai của Pháp) mà vẫn ủng hộ vua Hàm Nghi, phát động phong trào Cần vương chống Pháp. Bộ chỉ huy đã khẩn trương xây dựng lực lượng, tổ chức chiêu mộ và luyện tập quân sĩ, triển khai hệ thống bố phòng tại những nơi hiểm yếu trong tỉnh, đóng đồn binh ở cửa sông Cái, Thủy Xưởng, hòn Đá Lố (Nha Trang), đèo Rọ Tượng, cửa biển Hòn Khói (Ninh Hòa)… nhằm ngăn chặn không cho Pháp đổ bộ. Sau khi chiếm thành Diên Khánh (14-12-1885), Bộ chỉ huy đã thành lập phân khu Nam (Nha Trang, Diên Khánh) do Trịnh Phong trực tiếp chỉ huy và phân khu Bắc (Vạn Ninh, Ninh Hòa) do Tổng trấn Trần Đường lãnh đạo. Việc tổ chức bố phòng mặt Nam tỉnh (khu vực Cam Ranh) do Bình Tây phó tướng Nguyễn Trung Mưu chỉ huy. Việc điều động binh lương giao cho Tán tương quân vụ Nguyễn Khanh quản lý.
Dựa vào vũ khí hiện đại, đồng thời sử dụng những biện pháp khủng bố dã man như đốt trụi nhà cửa, giết sạch dân làng từ già đến trẻ, phạt tiền rất nặng những làng có người tham gia kháng chiến, kết hợp với thủ đoạn mua chuộc… khiến cho phong trào kháng chiến ngày một khó khăn. Sau khi thành Diên Khánh bị thất thủ, Trịnh Phong đã chuyển hầu hết nghĩa binh rút lui về phía Bắc, một bộ phận lớn lên núi Hòn Hèo tiếp tục kháng chiến. Trải qua một số trận đánh, lực lượng nghĩa quân ngày càng bị tổn thất, nhiều tướng lĩnh sa vào tay giặc và đến cuối tháng 8-1886 Trịnh Phong cũng bị giặt bắt. Biết rằng không thể mua chuộc được người anh hùng, thực dân Pháp đã hèn hạ xử trảm ông cùng một số đồng chí của ông để uy hiếp tinh thần yêu nước của nhân dân tại Hòn Khói (11-9-1886). Cùng lúc đó, người bạn chiến đấu thân thiết của ông, Tổng trấn Trần Đường cũng đã hiên ngang đón nhận cái chết để cứu dân làng. Một số nghĩa binh đã rút ra Phú Yên tiếp tục sát cánh chiến đấu cùng nghĩa quân của Lê Thành Phương.
Sau cái chết oanh liệt của Trịnh Phong, nhân dân vô cùng thương tiếc và nhiều câu chuyện mang tính huyền thoại đã được lưu truyền để khẳng định đức độ và sự linh thiêng của ông. Chính vì vậy, miếu Cây Dầu đôi được coi là nơi quân giặc đã treo đầu ông để thị uy dân chúng. Có thể đây là một hình thức mà nhân dân KH “hợp thức hóa” việc thờ cúng cho ông dưới thời Pháp thuộc.
Hiện nay, phần mộ của Trịnh Phong được đặt ngay trong khuôn viên của dòng họ tại thôn Phú Vinh, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang.
7. Một số hoạt động nhà trường đã làm trong nội dung chăm sóc di tích lịch sử
Trường được vinh dự mang tên vị anh hùng Trịnh Phong, nhằm hướng tới xây dựng “Trường học thân thiện học sinh tích cực”, trong những năm qua trường THCS Trịnh Phong luôn chú trọng, đẩy mạnh giáo dục truyền thống quê hương đất nước. Được sự quan tâm giúp đỡ của Phòng Văn Hóa thông tin huyện Diên Khánh, Phòng Giáo dục Diên Khánh, sự chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu, trường đã thành lập Câu lạc bộ “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa” với 34 thành viên ( 04 Giáo viên dạy môn Sử và 30 học sinh), đề ra kế hoạch hoạt động cụ thể :
- Thành lập đội chuyên phụ trách lao động vệ sinh khu di tích.
- Tổ chức cho thành viên tham gia lao động vệ sinh, trồng hoa cây cảnh, chăm sóc di tích.
- Tổ chức cho học sinh thi tìm hiểu về: Lịch sử hình thành, sưu tầm văn thơ tranh ảnh, bút tích, hiện vật về di tích Trịnh Phong với hình thức ngoại khóa toàn trường.
- Tổ chức cho học sinh các lớp dựng lại nội dung lịch sử theo chủ đề “Bản lĩnh Trịnh Phong”.
- Tổ chức cho các thành viên dâng hương vào dịp lễ tết, cúng giỗ.
- Tuyên truyên cho mọi người xung quanh cùng tham gia bảo vệ, phát huy giá trị của di tích.
Share on facebook 0 người thích - Thích
Được công nhận di tích theo quyết định số 1548-QĐ ngày 30 tháng 08...
MIẾU THỜ BÌNH TÂY ĐẠI TƯỚNG QUÂN TRỊNH PHONG
1. Tên di tích: Miếu Trịnh Phong
2. Loại công trình:
3. Loại di tích: Lịch sử
4. Quyết định: Được công nhận di tích theo quyết định số 1548-QĐ ngày 30 tháng 08 năm 1991
5. Địa chỉ di tích: xã Diên An, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà
6. Tóm lược thông tin về di tích
Miếu Trịnh Phong còn gọi là miếu Cây Dầu, thuộc huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà. Miếu nằm bên gốc cây Dầu đôi, nơi đã chứng kiến những chiến công oanh liệt qua 2 cuộc kháng chiến của nhân dân Diên Khánh.
Theo truyền thuyết, cách đây hơn 100 năm, có một người đàn bà đi qua cây Dầu đôi chợt nhìn thấy một đầu người treo trên cây. Không ai rõ lai lịch của cái đầu lâu ấy. Một buổi nọ, có người đàn ông đang cày đồng bỗng chạy một mạch đến Dầu đôi tự xưng mình là Trịnh Phong đã bị kẻ thù sát hại bêu đầu trên cây. Nói xong, người ấy lăn ra bất tỉnh, khi tỉnh lại thì đi đâu mất không ai rõ. Còn trong lịch sử, Trịnh Phong là người đã lãnh đạo nhân dân tham gia khởi nghĩa Cần Vương trong những năm đầu kháng Pháp.
Miếu quay mặt về phía Tây, trông lên đỉnh Hòn Dung cao ngất, xây dựng vào khoảng những năm 90 thế kỷ XIX, ban đầu là am thảo nhỏ. Đầu thế kỷ XX, dân làng xây lại miếu. Miếu hiện nay làm đơn giản, lợp mái tôn. Suốt một thế kỷ qua, mặc dù thờ Trịnh Phong, nhưng trong miếu không để bài vị thờ, bởi lẽ đối với chính quyền thực dân phong kiến, Trịnh Phong là kẻ thù không đội trời chung. Song tình cảm của nhân dân Diên Khánh đối với Trịnh Phong vẫn còn lưu truyền mãi mãi.
Trên đường 23-10 từ TP. Nha Trang lên thị trấn Diên Khánh, ngay sát địa điểm Cây Dầu đôi thuộc thôn Phú Ân Nam, xã Diên An, huyện Diên Khánh có một ngôi miếu nhỏ đơn sơ, nằm sát đường, mặt quay về phía Nam, được nhân dân gọi là Miếu thờ Trịnh Phong. Miếu được tạo dựng từ khoảng giữa thế kỷ XIX, lúc đầu chỉ là một am nhỏ, sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo đến nay đã trở nên khang trang hơn. Trước đây, mái của miếu được lợp ngói âm dương, sau nhiều lần nâng cấp đến nay miếu có kiểu dáng như phần nhiều những ngôi đền miếu truyền thống ở Khánh Hòa (KH). Dẫu có quy mô nhỏ bé song ngôi miếu này lại có vị trí thật đặc biệt trong lòng người dân KH bởi đây là nơi thờ Bình Tây đại tướng Trịnh Phong, người con ưu tú của quê hương đã anh dũng hy sinh trong phong trào yêu nước chống Pháp cuối thế kỷ XIX. Đến nay, Miếu Trịnh Phong đã được Nhà nước quyết định công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia.
Trịnh Phong sinh ra và lớn lên tại thôn Phú Vinh, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang, tỉnh KH. Đến nay, chúng ta không có tư liệu chính thức về thân thế và sự nghiệp của ông một cách đầy đủ, song chắc chắn rằng khi vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần vương (tháng 8-1885) thì ông đang là một vị quan của triều đình (tài liệu của Pháp có ghi rằng ông giữ chức Đề lại), đóng ở thành Diên Khánh. Vốn là người tài đức, lại kết giao rộng rãi với những người cùng chí hướng, bởi vậy ngay sau khi cờ nghĩa dựng lên đã được đông đảo các tầng lớp nhân dân cũng như đội ngũ trí thức KH cùng hưởng ứng, quy tụ dưới lá cờ của “Bình Tây đại tướng”.
Tham gia phong trào trong những ngày đầu còn có các ông Nguyễn Khanh, Nguyễn Dị, Nguyễn Lương, Lê Thiện Kế, Lê Thiện Thuật, Nguyễn Trung Mưu, Lê Nghị… ở Nha Trang và Diên Khánh; Trần Đường, Phạm Chánh, Nguyễn Sum, Phạm Long ở Vạn Ninh… đều là những người tài giỏi, có uy tín lớn trong nhân dân. Sau lễ tế cờ tại Xuân Sơn, nghĩa quân KH tuyên bố không phục tùng chính quyền Đồng Khánh (tay sai của Pháp) mà vẫn ủng hộ vua Hàm Nghi, phát động phong trào Cần vương chống Pháp. Bộ chỉ huy đã khẩn trương xây dựng lực lượng, tổ chức chiêu mộ và luyện tập quân sĩ, triển khai hệ thống bố phòng tại những nơi hiểm yếu trong tỉnh, đóng đồn binh ở cửa sông Cái, Thủy Xưởng, hòn Đá Lố (Nha Trang), đèo Rọ Tượng, cửa biển Hòn Khói (Ninh Hòa)… nhằm ngăn chặn không cho Pháp đổ bộ. Sau khi chiếm thành Diên Khánh (14-12-1885), Bộ chỉ huy đã thành lập phân khu Nam (Nha Trang, Diên Khánh) do Trịnh Phong trực tiếp chỉ huy và phân khu Bắc (Vạn Ninh, Ninh Hòa) do Tổng trấn Trần Đường lãnh đạo. Việc tổ chức bố phòng mặt Nam tỉnh (khu vực Cam Ranh) do Bình Tây phó tướng Nguyễn Trung Mưu chỉ huy. Việc điều động binh lương giao cho Tán tương quân vụ Nguyễn Khanh quản lý.
Dựa vào vũ khí hiện đại, đồng thời sử dụng những biện pháp khủng bố dã man như đốt trụi nhà cửa, giết sạch dân làng từ già đến trẻ, phạt tiền rất nặng những làng có người tham gia kháng chiến, kết hợp với thủ đoạn mua chuộc… khiến cho phong trào kháng chiến ngày một khó khăn. Sau khi thành Diên Khánh bị thất thủ, Trịnh Phong đã chuyển hầu hết nghĩa binh rút lui về phía Bắc, một bộ phận lớn lên núi Hòn Hèo tiếp tục kháng chiến. Trải qua một số trận đánh, lực lượng nghĩa quân ngày càng bị tổn thất, nhiều tướng lĩnh sa vào tay giặc và đến cuối tháng 8-1886 Trịnh Phong cũng bị giặt bắt. Biết rằng không thể mua chuộc được người anh hùng, thực dân Pháp đã hèn hạ xử trảm ông cùng một số đồng chí của ông để uy hiếp tinh thần yêu nước của nhân dân tại Hòn Khói (11-9-1886). Cùng lúc đó, người bạn chiến đấu thân thiết của ông, Tổng trấn Trần Đường cũng đã hiên ngang đón nhận cái chết để cứu dân làng. Một số nghĩa binh đã rút ra Phú Yên tiếp tục sát cánh chiến đấu cùng nghĩa quân của Lê Thành Phương.
Sau cái chết oanh liệt của Trịnh Phong, nhân dân vô cùng thương tiếc và nhiều câu chuyện mang tính huyền thoại đã được lưu truyền để khẳng định đức độ và sự linh thiêng của ông. Chính vì vậy, miếu Cây Dầu đôi được coi là nơi quân giặc đã treo đầu ông để thị uy dân chúng. Có thể đây là một hình thức mà nhân dân KH “hợp thức hóa” việc thờ cúng cho ông dưới thời Pháp thuộc.
Hiện nay, phần mộ của Trịnh Phong được đặt ngay trong khuôn viên của dòng họ tại thôn Phú Vinh, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang.
7. Một số hoạt động nhà trường đã làm trong nội dung chăm sóc di tích lịch sử
Trường được vinh dự mang tên vị anh hùng Trịnh Phong, nhằm hướng tới xây dựng “Trường học thân thiện học sinh tích cực”, trong những năm qua trường THCS Trịnh Phong luôn chú trọng, đẩy mạnh giáo dục truyền thống quê hương đất nước. Được sự quan tâm giúp đỡ của Phòng Văn Hóa thông tin huyện Diên Khánh, Phòng Giáo dục Diên Khánh, sự chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu, trường đã thành lập Câu lạc bộ “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa” với 34 thành viên ( 04 Giáo viên dạy môn Sử và 30 học sinh), đề ra kế hoạch hoạt động cụ thể :
- Thành lập đội chuyên phụ trách lao động vệ sinh khu di tích.
- Tổ chức cho thành viên tham gia lao động vệ sinh, trồng hoa cây cảnh, chăm sóc di tích.
- Tổ chức cho học sinh thi tìm hiểu về: Lịch sử hình thành, sưu tầm văn thơ tranh ảnh, bút tích, hiện vật về di tích Trịnh Phong với hình thức ngoại khóa toàn trường.
- Tổ chức cho học sinh các lớp dựng lại nội dung lịch sử theo chủ đề “Bản lĩnh Trịnh Phong”.
- Tổ chức cho các thành viên dâng hương vào dịp lễ tết, cúng giỗ.
- Tuyên truyên cho mọi người xung quanh cùng tham gia bảo vệ, phát huy giá trị của di tích.
Share on facebook 0 người thích - Thích
0 Bình luận
Gửi bình luận:
Click here to cancel reply
Mục liên quan
){kind=link}