Quảng Nam: Lễ hội Ká-pêê-nau của người Cadong

Vào những năm mưa thuận gió hòa, cây lúa trên nương cho nhiều hạt, người Cadong ở Trà My - Quảng Nam vui mừng và sung sướng vì một năm đã cho họ vụ mùa no đủ. Đó là lúc gia đình bàn chuyện với các bô lão (Hội đồng già làng) xin ngày để mở hộ Ká-pêê-nau (ăn mừng lúa mới). Lễ hội thường diễn ra vào tháng 9 tháng 10 âm lịch trước mùa thu hoạch khi đám lúa trên nướng, trên dãy chín vàng.

Với người Cadong, từ bao đời nay, Thần lúa (Mó-pế), luôn được tôn kính và giữ một vị trí quan trọng, thân thiết trong đời sống mỗi gia đình. Ước muốn no đủ, an lành, hạnh phúc, thịnh vượng... lễ cầu mùa và lễ hội Ká-pêê-nau (Lễ ăn mừng lúa mới) của người Cadong là một tín ngưỡng mang đậm nét của cư dân vùng núi tôn vinh vị Thần lúa của mình.

Thông thường, đến khoảng tháng 9, tháng 10 âm lịch, khi những đám lúa trên nương, trên rẫy chín vàng, gia đình suốt tượng trưng một số lúa vừa đủ một gùi mang về rồi trình báo với Hội đồng già làng xin phép ngày tổ chức lễ hội  Ká-pêê-nau. Cứ thế hết nhà này đến nhà khác, lễ hội Ká-pêê-nau diễn ra tưng bừng. Để cho hội Ká-pêê-nau tưng bừng, họ chọn loại nếp đặc chủng, nấu thành xôi, làm men ủ rượu, để làm rượu cần. Nếu không có gạo nếp,dùng sắn để làm rượu cần và lo gà, heo và một số thực phẩm khác... Đặc biệt, lúa mới vừa được suốt về dùng để nấu xôi, làm bánh.

Trong ngày hội, các con cháu trong họ dù đi làm ăn xa hay có chồng ở rể đều được quy tụ về. Khách mời khi đến tham dự hội Ká-pêê-nau thường mang thêm ít rượu, cơm nếp, thịt, cá khô... để vui cùng gia chủ. Sáng sớm, khi mặt trời vừa hé lộ, gia chủ dọn một mâm cúng gồm: một ché rượu, một gói bánh bằng lá dong, một ống xôi nướng trong ống tre, bốn bát cơm mới, một con chuột, một con sóc nướng, một con cá nướng, một đĩa trầu cau, một con gà luộc chín, đặt mâm cúng trong nhà không theo hướng nào cả. Người cúng mặc đồ trong trang phục truyền thống của người Cadong. Họ khấn vái và mới các Yàng, ông bà, tổ tiên về dự. Họ tin rằng vị thần này đã giúp đỡ, chở che, đùm bọc họ vượt qua mọi hiểm nguy, hoạn nạn, nghèo đói, bệnh tật. Cúng xong, dân làng cùng nhau ăn uống, mời rượu no say, hỏi thăm sức khỏe, công việc, nương rẫy... trong sự đùm bọc, thương yêu của mọi người.

 

Theo: Báo Công nghiệp Việt nam - số 38/2006

Share on facebook 0 người thích - Like