Thời gian tổ chức Lễ hội Ăn mừng lúa mới của người Raglai bắt đầu từ tháng 11 đến giữa tháng Giêng âm lịch hàng năm, tại xã Sơn Hiệp, huyện miền núi Khánh Sơn.
Trong nghi lễ nông nghiệp của người Raglai, lễ hội Ăn mừng lúa mới hết sức quan trọng và được xem như là ngày Tết cổ truyền của dân làng. Người Raglai có tín ngưỡng đa thần, tin rằng, cây cối đều có hồn và được thần linh cai quản. Các vị thần đó đã cho họ cuộc sống tốt hơn. Vì thế, sau khi thu hoạch, bao giờ họ cũng làm lễ cúng tạ thần Lúa – Bắp và Ông Bà tổ tiên đã phù hộ rồi mới ăn. Trong lễ cúng còn cầu xin cho con cháu trong làng mạnh khỏe, mùa màng năm sau bội thu hơn năm trước.
Lễ hội do từng gia đình tổ chức, qui mô lớn hay nhỏ phụ thuộc vào kết quả thu hoạch mùa vụ và điều kiện kinh tế. Lễ hội thường từ 1 đến 3 ngày.
Các bước lễ hội được tiến hành như sau:
- Trước hết là lên rẫy (chọn rẫy tốt nhất) làm lễ cúng Thần Lúa, “xin rước Thần Lúa về nhà”. Lễ cúng này đơn giản, lễ vật là trầu cau, cơm, trứng luộc và rượu. Sau khi cúng, mọi người cùng nhau tuốt lúa, làm sạch cho vào gùi và rước Thần Lúa về nhà.
- Lễ Ăn mừng lúa mới là lễ chính được tổ chức linh đình, rộn ràng (những gia đình được mùa to, cúng lớn tổ chức tại nhà dài). Bà con trong thôn giúp chuẩn bị gạo, nếp, rau củ, mổ heo, gà, nấu nướng. Đặc biệt là chuẩn bị vật liệu cho việc nấu món canh Bùi. Đó là món truyền thống không thể thiếu trong lễ cúng để dâng Thần Lúa – Bắp và Ông Bà. “Canh Bùi có nguyên liệu từ gạo của lúa mới và lá cây Bột ngọt giã nhuyễn, nấu chung với rau Rịa xắt nhỏ. Canh Bùi khi chín sền sệt, có mùi vị béo, thơm của gạo, ngọt của rau”.
Thầy cúng hành lễ có sự chứng giám của gia đình và bà con trong thôn. Các nghi thức cúng được tiến hành rất cẩn trọng.
Sau phần lễ, chủ nhà thường bưng chén rượu đến mời từng người một. Mọi người cùng nhau ăn, uống, chúc cho nhau những điều tốt đẹp nhất. Rượu càng vào thì các điệu hát A - lâu, Ma – Diêng, nhịp chiêng Sa – va – lâu, Ato – pa – krúc..., càng sôi nổi. Thanh niên trong làng còn đốt lửa trại, cùng nhau ca hát, nhảy múa suốt đêm. Cứ như vậy, mùa lễ hội của người Raglai có khi kéo dài đến cả tháng, các làng (Plơi) luôn rộn rã tiếng cồng chiêng.
Lễ ăn lúa mới diễn ra hằng năm sau mỗi vụ thu hoạch. Đây là một nét văn hoá đẹp trong đời sống tinh thần của người Raglai, và là dịp để con cháu trong gia đình và bà con lối xóm cùng chung vui, uống rượu cần và cùng nhau đánh mã la, cồng chiêng, múa hát quanh đống lửa thâu đêm suốt sáng./.
Cinet tổng hợp
Share on facebook 0 người thích - Like