Số người đang online : 24 Chả cá Lã Vọng - Danh thắng - danh nhân, văn hóa - ẩm thực Việt Nam

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Chả cá Lã Vọng
post image
Chả cá Lã Vọng

Vào những năm thời kỳ Pháp thuộc, ở số 14 Hàng Sơn có một gia đình họ Đoàn sinh sống, họ thường lấy nhà mình làm nơi cưu mang nghĩa quân Đề Thám. Chủ nhà hay làm một món chả cá rất ngon đãi khách, lâu dần thành quen, những vị khách ấy đã giúp gia đình mở một quán chuyên bán món ăn ấy, vừa để nuôi sống gia đình, vừa làm nơi tụ họp. Lâu dần, hai tiếng 'Chả Cá' được gọi thành tên phố. Trong nhà hàng luôn bày một ông Lã Vọng - Khương Tử Nha ngồi bó gối câu cá - biểu tượng của người tài giỏi nhưng đang phải đợi thời. Vì thế khách ăn quen gọi là Chả cá Lã Vọng, ngày nay trở thành tên nhà hàng và cũng là của món ăn. Bí quyết làm chả cá chỉ truyền lại cho người con cả họ Đoàn.

 

Chả cá thực chất là món cá nướng ăn chơi bời ngoài bữa cơm. Cách làm rất thủ công nhưng lại là món đặc sản cao cấp. Rủ nhau đi ăn chả cá lúc này không phải là không tốn kém. Tuy nhiên người ta vẫn cứ thích đi ăn, lâu ngày không được ăn thì thèm. Xa Hà Nội, nhớ da diết là món chả cá vì Hà Nội là quê hương của cái món đặc sản dân tộc đã có từ cuối thể kỷ trước đến nay vẫn còn. Theo lời người sành ăn kể lại nghe cứ như huyền thoại. Người vô tình nghĩ ra cái món độc đáo và nổi tiếng này thuộc chi họ Đoàn ở phố Hàng Sơn Hà Nội. Thời ấy người ta nướng thịt lợn là phổ biến, đằng này họ Đoàn không cạnh tranh bằng lối mòn ấy mà đi chọn loại cá không tanh nướng lên làm chả. Người Hà Thành nếm thử thấy ngon nên đổ xô đến thưởng thức. Người nọ truyền người kia, ai cũng tấm tắc khen. Ngay lối ra vào ngoài cửa có bày tượng ông Lã Vọng đầu đội nón mê tay cầm cần câu lủng lẳng con cá giấy, lưng đeo chiếc giỏ tre cao chừng hai gang tay bằng đất nung màu da lươn để người ăn dễ tìm. Gian hàng không biển, không tên chiếm toàn bộ ngôi nhà cổ hai tầng lụp xụp có chiếc cầu thang gỗ đè lên bệ gạch thô sơ dẫn lên nơi ăn trên gác xép. Khách có thể vừa ăn vừa nhìn xuống đường xem người đi kẻ lại. Tuy nhiên để khẳng định tiếng tăm vang dội của chả cá Lã Vọng ai đó đã đổi tên phố Hàng Sơn thành phố Chả Cá.

 

 

Ăn chả cá phải đến nhà hàng mới thấy hết cái thú của người đi ăn, tuy nhà hàng chỉ là nơi có vài gian phòng nhỏ hẹp ám khói khét lẹt với những chiếc bàn dây mờ bóng nhoáng. Chủ nhân thời Pháo tạm chiếm là anh Hy chả cá (đã chết) người đen cáo, khách giang hồ ai cũng biết tiếng ấy. Ấy là thời anh kế nghiệp và xây hẳn một toà nhà ba tầng đối diện với ngôi nhà có bên kia đường nhưng vẫn không biển không tên mà vẫn chỉ có tượng ông Lã Vọng lúc này đã tạc bằng gỗ. Cửa hàng trang trí thoáng đãng dáng dấp một hiệu ăn tân kỳ. Sau ngày giải phóng Thủ đô, cửa hàng tồn tại ít lâu rồi đóng cửa không biết có phải vì cách quản lý cửa quyền của ngành thương nghiệp hay không? Bỗng rồi một dạo cửa hàng lại đột nhiên lại mở nhưng chuyển sang chính ngôi nhà cũ do thế hệ sau anh Hy nối tiếp kinh doanh.

Người ta bảo hương vị vẫn như xưa có lẽ vì dòng họ Đoàn truyền lại bí quyết cho nhau. Bây giờ người kế nghiệp vẫn kén cả khắt khe như xưa và vẫn kén cá lăn thật tươi vì nó chắc thịt ít xương lại ngọt thơm. Không có cá lăng mới phải mua cá nheo, cá chiên, cá quả. Cá nheo cũng dai thịt ít xương, không thơm bằng cá lăng nhưng người khó tính đòi hỏi phải có cá Anh Vũ ở ngã ba sông Bạch Hạc thuộc thành phố Việt Trì. Bóc thăn cá cuộn với lá sỏi nướng lên miếng chả thơm hết chỗ nói. Thực ra thì cá Anh Vũ rất hiếm. Mỗi năm chỉ có một lần mùa nước về mới đánh bắt được. Hết mùa mưa lũ, giống cá này lại lẩn hết vào hang ngầm dưới đáy sông không tài nào quây lưới hay câu được chúng.

Nói thế thôi chứ cá ở hàng chả cá đâu chỉ có nguyên một giống. Thông thường nhà hàng hay mua cá lăng và cá chiên vì nó to con dễ làm khách đỡ phải chờ lâu. Cá nướng chả, lạng hai bên lườn rồi thái mỏng ướp với nước riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu, nước mắm rồi lại kẹp vào cặp tre tươi nướng trên lò than hoa đặt ngay trên bàn ăn của khách. Người nướng phải vừa quạt lửa vừa lật trở đều cho hai mặt cùng chín vàng như nhau. Nướng xong gạt cả ra bát, rưới nước mỡ đang sôi lên trên, ăn ngay với bánh đa nướng, bún rồi lạc rang, rau thơm, rau mùi, húng Láng, hành củ tươi chẻ nhỏ chấm với mắm tôm vắt nhiều chanh đánh lên thật đều cho ngầy bọt rồi giỏ thêm mấy giọt rượu trắng và tinh dầu cà cuống cho thơm. Người ăn cứ thế lần lượt nhấm nháp, cặp chả trước vừa hết thì gắp sau cũng vừa chín. Người nướng chả phải theo dõi người ăn không để chậm dở miệng hoặc quá nhanh chưa dùng đến sợ nguội đi kém ngon. Cái thú ăn chả cá là vừa ăn vừa chờ dường như muốn níu chân người ăn ở lại để thầm nhắc đừng nên vội vã. Bởi vậy, ăn chả cá là phải đàng hoàng thư nhàn không vội, vừa ăn vừa nhắm với chút rượu mạnh cho đỡ mùi tanh trong miệng. Ai vội đi đâu hay bề bộn công việc nọ kia chớ đi ăn chả cá mà sốt ruột. Ăn nghiến ngấu để còn phải đi thì làm sao biết được cái ngon mà thưởng thức.

Người đi ăn phải nhấm nháp với tâm trạng thòm thèm để ngẫm nghĩ lâu về cái hương vị đặc biệt và lạ miệng làm mình thảng thốt nhớ dai. Bây giờ khách phương Tây nhất là khách sứ quán đều biết tiếng chả cá Lã Vọng nên tối nào cũng có vài ba chiếc xe du lịch biển số ngoại giao đỗ trước cửa vào ăn bất kể ngày nắng hay ngày mưa. Cũng chẳng cần biết mùa hạ hay mùa đông.

 

 

Cái sành điệu của người Hà Nội là mời nhau đi ăn chả cá vào mùa có lắm rau xanh tức là mùa rét. Hôm nào trời se lạnh, gió mùa đông bắc tràn về nhưng không tê buốt mà ăn chả cá thì thật dễ chịu, dễ tấm tắc khen ngon. Còn mùa oi bức, chớ dại gì đến hàng chả cá khi thời tiết hầm hập từ 35 đến 40 độ C. Trời nóng ăn vào, vã mồ hôi kém ngon mặc dù nhà hàng đã trang bị tối tân có đủ tiện nghi quạt đứng quạt trần. Tốt hơn hết là chọn một ngày hè mưa tầm tãm, trời mát dịu, không oi bức. Cái không ngoan của người sành ăn chả cá còn là cái khéo của người biết chọn thời tiết đi ăn. Nghe nói có một nhà văn nào khi xa Hà Nội chỉ nhớ có chả cá. Mỗi lần từ miền Nam về đất Thăng Long, ông nhà vưan đã dốc túi ăn thông luôn mươi lăm lần chả cá mới thấy vợi thêm để rồi lại xa Hà Nội với tay không.

Quả là chả cá Lã Vọng có sức hấp dẫn con người đến đam mê cùng cực.

 

 

< Sưu Tầm>

0 Bình luận

Gửi bình luận:

Click here to cancel reply
Họ và tên
Tên đăng nhập
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Thư điện tử
Tỉnh thành