ĐỀN DU YẾN

1. Tên di tích: Đền Du Yến
2. Loại công trình: Đền
3. Loại di tích: Di tích lịch sử
4. Quyết định: Đã xếp hạng di tích lịch sử, văn hoá cấp quốc gia theo quyết định số 937-QĐ/BT ngày 23/7/1993

 

5. Địa chỉ di tích: Khu 2, xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
6. Tóm lược thông tin về di tích:
Đền Du Yến thờ vị anh hùng dân tộc, người con yêu dấu của quê hương đất Tổ Vua Hùng: Ngọc Loan công chúa Quốc mẫu đại vương, một nữ tướng tài ba xuất chúng trong cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. Người sinh tại nơi đây và trọn đời vì dân vì nước, kiên cường bất khuất, là tấm gương sáng ngời trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Theo Ngọc phả truyền lại thì xưa kia ở vùng Thao Giang, tại trang Bổng Châu nay là thôn Tiên Châu, xã Chí  Tiên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ có một gia đình họ Nguyễn sống hiền từ phúc hậu và chịu khó làm ăn nên có uy tín lớn trong vùng. Nhờ phúc trời phù hộ, ông bà đã sinh hạ được một người con gái đặt tên Hạnh Nương. Ngay từ nhỏ, Hạnh Nương đã luôn được cha mẹ chăm sóc chu đáo nuôi dạy nên người. Bà là người con gái thông minh kỳ lạ, nhan sắc tuỵêt vời, tính tình hiền dịu nết na, ham học văn chương, say mê võ nghệ. Trai tài trong làng nhiều người ướm hỏi nhưng bà đều từ chối không muốn vương bụi trần để giữ mình trong sạch. Bà đã dựng cờ tụ nghĩa, ngày đêm luyện tập cung kiếm, xa gần nức tiếng, gọi là Nữ thần giáng thế.
Khi Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa ở Mê Linh, Bà đã mang đội nữ binh của mình từ trang Bổng Châu về hội quân với Hai Bà Trưng.Thấy Hạnh Nương thông minh tài sắc, văn võ song toàn, lại cầm quân đánh đâu thắng đó nên Hai Bà Trưng đã sắc phong cho Bà là Ngọc Loan Công chúa và phong chức là Trưởng lĩnh tiền quân.
Sau khi đánh thắng giặc Tô Định, Quốc mẫu Đại Vương trở về thăm quê hương, chính tại nơi đây Bà đã mở yến tiệc khao quân, ban thưởng dân làng. Hội mừng công được mở trên một gò đất hình con hổ trắng đang uống nước nằm ven bờ Sông Thao. Nơi đây, về sau nhân dân lập đền thờ gọi là Hành Cung Du Yến( ngày nay là Đền Du Yến, xã Chí Tiên) và cũng từ đó cứ vào dịp rằm Tháng Giêng hàng năm, dân làng lại mở hội cầu tế để tưởng nhớ ơn đức của bà và cầu xin cho mưa thuận gió hoà, cho muôn nhà được hạnh phúc.
Do công lao to lớn và phẩm hạnh trong sáng, nữ tướng Nguyễn Thị Hạnh đã được các triều đại phong kiến trước đây ban tặng 6 sắc phong và 13 đạo sắc khác. Các triều đại nhà Nguyễn từ năm 1889 đến năm 1909 đã phong bà là Nhàn Uyển Dực Bảo Trung Hưng Ngọc Loan phu nhân, đồng thời xuống chiếu bổ cho dân làng Tiên Châu phải ngày ngày phụng thờ hương khói, việc thờ cúng đó cũng được ghi vào Lễ tiết Quốc Khánh và chép vào sử sách thờ tự chung của cả nước.