ĐỀN SƯỢT

Đã xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo quyết định số 68-VH/QĐ...

 
1. Tên di tích: Đền Sượt
2. Loại công trình: Đền
3. Loại di tích: Kiến trúc
4. Quyết định: Đã xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo quyết định số 68-VH/QĐ ngày 29 tháng 01 năm 1993.   
5. Địa chỉ: phường Thanh Bình - TP Hải Dương   
6. Thông tin về di tích:
Vào đời Lê Thánh Tông, ở làng Long Thịnh (Thọ Xương, Thanh Hóa) có ông Vũ Đạo lấy vợ là bà Phạm Thị Hòa, người làng Thanh Cương. Ông bà làm nghề bốc thuốc chữa bệnh cho nhân dân, sống nhân hậu, được mọi người quý mến. Ông bà sinh con trai Vũ Hựu ngày 10 tháng 3 năm Nhâm Thìn (1472) tại Thanh Cương trùng hợp với sự kiện dân làng lập tức dứt khỏi bệnh dịch. Nhân dân coi là điều thiêng, liền lập sinh từ thờ Vũ Hựu ngay tại địa điểm gia đình. Năm 11 tuổi, Vũ Hựu mồ côi cả cha lẫn mẹ, được ông ngoại đón từ quê nội ra sống ở Thanh Cương. Vũ Hựu được học văn chương, luyện tập võ nghệ. Năm 21 tuổi, Vũ Hựu thi đỗ Hoàng Giáp, được phong làm Tham nghị triều đình.Vài năm sau lại phong chức Đô đài ngự sử. Trước tài năng và đức độ của ông, nhà vua bổ nhiệm ông làm đốc trấn hai xứ Kinh Bắc và Sơn Nam. Cả 2 xứ đều nhờ ông mà yên vui. Đến khi ở vùng Hưng Hóa, Tuyên Quang có chúa động người Mán thông đồng với Ai Lao làm loạn, vua sai Vũ Hựu làm Thái phó Đại tướng quân đem quân đi dẹp thành công. Ông được thăng làm Thượng thư Bộ Hình. Bấy giờ triều đình có một số kẻ gian thần xúi bẩy, can vua thì vua không nghe, Vũ Hựu liền xin về quê vui thú điền viên. Mấy năm sau, giặc Chiêm vào cướp phá Thành Đô, quan quân triều đình chống cự không nổi, phải rút chạy. Vua lại sai ông đi dẹp. Trải qua nhiều gian nan, vất vả, cuối cùng đoàn quân của ông đã chiến thắng, giặc Chiêm thua chạy. Đánh giặc xong, ông xin vua cho lui về quê nghỉ ngơi dưỡng sức. Khi về đến núi Vân Đài (Tĩnh Gia, Thanh Hóa), ông mất tại đó, ngày mồng 6 tháng 11 năm Tân Tỵ (1521). Vua thương tiếc, sai lập đền thờ trên núi và cho hai quê nội, ngoại lập đền thờ, sắc phong là Thượng đẳng Phúc thần.
Đền Sượt được xây dựng trên nền sinh từ, khi vinh quy về cho sửa làm quan cư, đã trùng tu nhiều lần. Đền kiến trúc kiểu chữ công, quay mặt hướng tây, gồm tòa bái đường, ống muống và hậu cung. Cổng tam quan, phía trước có ba chữ đại tự Quang Liệt miếu, mặt sau 4 chữ Thanh Cương linh từ. Năm gian tiền đường kiến trúc theo kiểu chồng rường đấu sen, thượng tam hạ tứ. Trên tất cả các vì đều có chạm khắc các họa tiết gần gũi với đời thường. Chính giữa bái đường có một nhang án lớn bày các đồ tế tự, trên có treo bức đại tự Thượng đẳng phúc thần do vua phong cho ngày trước. Ba gian hậu cung kiến trúc kiểu con chồng đấu sen nhưng đơn giản. Một nhang án lớn có nhiều tầng để bày lễ vật. Trong cung có khám lớn, bày bài vị của đại vương.Đền Sượt hiện còn một di vật từ thời Vũ Hựu là đôi nghê đá dựng trước cửa đền.
Lễ hội đền Sượt hằng năm mở từ ngày 10 tháng 3 âm lịch, trước đây kéo dài tới 10 ngày. Trong dịp lễ hội, có nhiều nghi thức độc đáo, chuẩn bị rất công phu và mang nhiều kịch tính, thể hiện mối giao hòa giữa đời sống hiện hữu với thế giới tâm linh. Nổi bật là lễ thượng tiến, hội giã bánh dày, nấu rượu hoàng tửu, lễ xin âm dương, tục thả trứng đêm 14 tháng 3, tục thả cây đám, tục đánh “bệt” (đánh hổ dữ về gây hại dân làng) v.v… Mỗi nghi thức, tục  lệ đó đều gắn với các sự tích trong đời hoạt động của Vũ Hựu. Tục xin âm dương (cầu mưu) nhiều năm rất ứng nghiệm. Tục đánh “bệt” diễn ra như một màn kịch, có các hồi, các lớp, hàng trăm thanh niên tham dự, từ đình ra đến đền, hết sức sôi động, là nghi thức kết thúc mười ngày lễ hội. Ngày nay, lễ hội làm ngắn gọn và không tái diễn các nghi lễ cầu kỳ như ngày trước, song vẫn bảo đảm tín ngưỡng truyền thống. Ngược lại, việc lễ bái lại tổ chức thường xuyên vào mồng 1 và ngày rằm hằng tháng để khách thập phương đến dự.

Share on facebook 0 người thích - Thích